Khái niệm về đăng ký doanh nghiệp và đăng ký hộ kinh doanh cá thể

Khái niệm về đăng ký doanh nghiệp

Theo quy định của luật doanh nghiệp, doanh nghiệp là tổ chức được đăng ký thành lập hoặc đăng ký kinh doanh theo quy định của pháp luật nhằm mục đích kinh doanh,  có tên riêng, tài sản và trụ sở giao dịch. 

Hiểu một cách đơn giản, đăng ký doanh nghiệp là việc cá nhân, tổ chức đăng ký hoạt động với cơ quan đăng ký kinh doanh, thành lập một trong những loại hình công ty. Hiện nay, nhà đầu tư có thể lựa chọn đăng ký thành lập doanh nghiệp theo một trong các các loại hình doanh nghiệp theo pháp luật Việt Nam. Bao gồm Công ty TNHH một thành viên, công ty TNHH hai thành viên trở lên, công ty hợp danh, công ty cổ phần và doanh nghiệp tư nhân. 

Cá nhân, tổ chức có nhu cầu triển khai hoạt động sản xuất, kinh doanh với quy mô lớn và đa dạng ngành nghề thì việc thành lập công ty, doanh nghiệp là lựa chọn hợp lý. Kinh doanh với hình thức thành lập doanh nghiệp có nhiều ưu điểm như: có tư cách pháp nhân (trừ doanh nghiệp tư nhân), số lượng lao động không giới hạn, được xuất hóa đơn đỏ và việc huy động vốn dễ dàng từ các cá nhân, tổ chức.

Khái niệm về đăng ký hộ kinh doanh cá thể

Hộ kinh doanh cá thể được xem là mô hình kinh doanh được đăng ký hoạt động với quy mô nhỏ, đơn giản, tổ chức quản lý dễ dàng. Vì thế, mô hình này phù hợp với các cá nhân, nhóm cá nhân hoặc hộ gia đình có nhu cầu kinh doanh nhỏ lẻ với nguồn vốn thấp. Chẳng hạn như mở salon gội đầu, cắt tóc, mở cửa hàng tạp hóa, dịch vụ cho thuê nhà ở, mở quán ăn,… 

Mô hình kinh doanh này không cần con dấu pháp nhân, không xuất hóa đơn VAT. Cá nhân, hộ gia đình có nhu cầu đăng ký kinh doanh hộ cá thể có thể thực hiện thủ tục tại cơ quan đăng ký kinh doanh cấp quận/huyện.

So sánh sự khác nhau giữa loại hình doanh nghiệp và hộ kinh doanh cá thể

Để trả lời được câu hỏi nên thành lập công ty hay kinh doanh hộ cá thể, chúng ta cần phải so sánh sự khác nhau giữa 2 loại hình này. Tùy vào mục tiêu phát triển và khả năng tài chính mà bạn nên chọn mô hình kinh doanh phù hợp.

Trên đây là bảng so sánh sự khác nhau giữa hai mô hình kinh doanh là doanh nghiệp và hộ cá thể. Dựa vào các tiêu chí ở bảng trên, chúng ta phần nào có thể biết được nên thành lập công ty hay kinh doanh hộ cá thể ứng với điều kiện và mục tiêu kinh doanh. Trong phần tiếp theo, chúng ta sẽ phân tích rõ hơn về những ưu và nhược điểm của loại hình công ty và hộ kinh doanh cá thể.

Ưu và nhược điểm của doanh nghiệp và hộ kinh doanh

Trong phần này, Quang Minh sẽ phân tích những ưu điểm của hộ kinh doanh và mô hình doanh nghiệp, cũng như các hạn chế của 2 mô hình này.

Ưu và nhược điểm của mô hình công ty, doanh nghiệp

Ưu điểm của mô hình công ty, doanh nghiệp 

• Khi đăng ký thành lập, mô hình doanh nghiệp được xác định tư cách pháp nhân, ngoại trừ doanh nghiệp tư nhân.
• Ưu điểm nổi bật khác của doanh nghiệp là quy mô hoạt động kinh doanh rộng, không bị giới hạn về số lượng lao động và ngành nghề kinh doanh.
• Về khả năng huy động vốn, doanh nghiệp có khả năng huy động từ các cá nhân và tổ chức bên ngoài để mở rộng hoạt động sản xuất, kinh doanh.
• Phạm vi sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp có thể được mở rộng thông qua nhiều hình thức khác nhau như thành lập chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh. 
• Về việc chịu trách nhiệm, chủ sở hữu hay thành viên, cổ đông của doanh nghiệp chỉ đảm nhận trách nhiệm hữu hạn về doanh nghiệp trong phạm vi số vốn đã góp vào, trừ doanh nghiệp tư nhân. Nghĩa là chủ sở hữu hay thành viên, cổ đông công ty không phải lấy tài sản cá nhân để chịu trách nhiệm cho nghĩa vụ của công ty. 
• Doanh nghiệp đáp ứng được nhu cầu xuất hóa đơn VAT (hóa đơn đỏ) cho khách hàng, đối tác và được khấu trừ 10% thuế giá trị gia tăng đối với hoạt động bán hàng.

Nhược điểm của mô hình doanh nghiệp

• Chế độ kế toán của mô hình doanh nghiệp khá phức tạp đòi hỏi phải đúng quy định, đúng thời hạn và đúng các chuẩn mực kế toán. 
• Về nghĩa vụ đóng thuế, doanh nghiệp phải đóng nhiều loại thuế với mức thuế suất cao, phải thực hiện đúng và đầy đủ các chính sách doanh nghiệp đối với người lao động như thai sản, bảo hiểm,...

Ưu và nhược điểm của hộ kinh doanh cá thể

Ưu điểm nổi bật của hộ kinh doanh cá thể

• Mô hình hoạt động kinh doanh nhỏ lẻ cần nguồn vốn ít với số lượng lao động ít dễ dàng quản lý.
• Chế độ kế toán và chứng từ sổ sách đơn giản, không cần có bộ phận kế toán thực hiện.
• Mô hình hộ kinh doanh cá thể nộp thuế khoán ít, phù hợp với cá nhân, nhóm cá nhân và hộ gia đình kinh doanh nhỏ lẻ. 

Nhược điểm của hộ kinh doanh cá thể

• Hộ kinh doanh cá thể không có tư cách pháp nhân, được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh nhưng không có dấu tròn pháp nhân. 
• Quy mô kinh doanh nhỏ, nguồn vốn ít nhưng không có khả năng huy động vốn từ các cá nhân hay tổ chức khác. Chủ hộ kinh doanh phải chịu trách nhiệm đối với toàn bộ hoạt động sản xuất, kinh doanh của tổ chức bằng toàn bộ tài sản của mình.
• Khả năng mở rộng quy mô kinh doanh bị giới hạn, được phép mở rộng hoạt động tại nhiều địa điểm ngoài trụ sở chính đã đăng ký nhưng phải thông báo với cơ quan quản lý thị trường và cơ quan quản lý thuế. 
• Tính chất hoạt động của hộ kinh doanh mang tính manh mún, không xuất được hóa đơn đỏ cho khách hàng nên hạn chế đối tác kinh doanh và không được khấu trừ thuế.

Như vậy, chúng ta đã cùng nhau phân tích và tìm hiểu các ưu điểm và hạn chế của hai mô hình kinh doanh quen thuộc. Tùy thuộc vào nhu cầu, khả năng tài chính và định hướng tương lai, nhà đầu tư có thể lựa chọn thành lập công ty hay kinh doanh hộ cá thể sao cho phù hợp. 

Nên thành lập công ty hay kinh doanh hộ cá thể?

Qua những nội dung trình bày bên trên, chúng ta đã tìm hiểu về khái niệm, phân tích ưu nhược điểm và so sánh sự khác nhau giữa mô hình doanh nghiệp hay kinh doanh hộ cá thể. Tùy vào từng tình hình, điều kiện thực tế hiện tại và định hướng kinh doanh lâu dài mà nhà đầu tư có thể lựa chọn thành lập công ty hay kinh doanh hộ cá thể.

• Mô hình doanh nghiệp sẽ phù hợp với các cá nhân, tổ chức có định hướng phát triển và mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh trong tương lai. Đồng thời, muốn thành lập một tổ chức kinh doanh có cơ cấu tổ chức chặt chẽ, có sự kiểm soát và quản lý nhất định. Kinh doanh theo mô hình doanh nghiệp sẽ phù hợp với các quy mô kinh doanh từ vừa và lớn, có dự định huy động vốn đầu tư và phát triển quy mô hoạt động bằng cách thành lập các chi nhánh, văn phòng đại diện.
• Kinh doanh theo mô hình hộ kinh doanh sẽ phù hợp với các cá nhân, hộ gia đình có quy mô kinh doanh nhỏ, lẻ, số vốn hạn chế. Mô hình này thích hợp với cơ cấu tổ chức đơn giản và dễ quản lý. Mô hình hộ kinh doanh cũng hạn chế rủi ro vì quy mô nhỏ và cơ cấu tổ chức dễ kiểm soát, cùng với các thủ tục và nghĩa vụ thuế đơn giản.

Khả năng chuyển đổi giữa hộ kinh doanh cá thể và doanh nghiệp 

Khi hiểu được đặc điểm và những ưu nhược điểm của mỗi mô hình kinh doanh, cá nhân hay tổ chức có thể đưa ra lựa chọn nên thành lập công ty hay kinh doanh hộ cá thể chính xác hơn. Nhiều nhà đầu tư lựa chọn đăng ký kinh doanh theo mô hình hộ cá thể để khởi nghiệp từ khả năng tài chính và khả năng quản lý trong hiện tại. 

Một câu hỏi đặt ra là liệu có thể thực hiện chuyển đổi từ hộ kinh doanh cá thể sang doanh nghiệp khi hộ kinh doanh có kết quả kinh doanh tốt hay không? Câu trả lời là hộ kinh doanh cá thể hoàn toàn có thể thực hiện thủ tục chuyển đổi sang doanh nghiệp. Hơn nữa, nhà nước hiện có nhiều chính sách ưu đãi đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa chuyển đổi từ hộ kinh doanh cá thể. Cụ thể là doanh nghiệp chuyển đổi từ hộ kinh doanh và các đơn vị phụ thuộc được miễn lệ phí môn bài trong 3 năm đầu thành lập.

Như vậy, với bài viết trên đây, Quang Minh đã cung cấp những thông tin pháp lý, so sánh và phân tích ưu điểm, nhược điểm của mỗi mô hình kinh doanh. Hy vọng những nội dung này đã giúp bạn tham khảo và giải đáp câu hỏi nên thành lập công ty hay kinh doanh hộ cá thể. Bạn có thể tìm hiểu thêm các thông tin về 5 loại hình công ty, doanh nghiệp thường gặp ở Việt Nam và thủ tục, hồ sơ thành lập công ty tương ứng với mỗi loại hình. Hoặc bạn có thể tìm hiểu về cách thức đăng ký kinh doanh theo mô hình hộ kinh doanh cá thể nếu quyết định hoạt động theo hình thức này.

Trường hợp bạn cần được tư vấn thêm thông tin pháp lý hoặc hỗ trợ chi tiết về thủ tục, hồ sơ thành lập công ty hoặc đăng ký hộ kinh doanh, hãy liên hệ ngay với Quang Minh để được hỗ trợ. Quang Minh cũng cung cấp các gói dịch vụ thành lập công ty và dịch vụ đăng ký hộ kinh doanh cá thể dành cho những khách hàng có nhu cầu, với chi phí vô cùng ưu đãi.

Những câu hỏi thường gặp về thành lập công ty hay kinh doanh hộ cá thể

Hộ kinh doanh cá thể là gì?

Hộ kinh doanh cá thể được xem là mô hình kinh doanh được đăng ký hoạt động với quy mô nhỏ, đơn giản, tổ chức quản lý dễ dàng. Vì thế, mô hình này phù hợp với các cá nhân, nhóm cá nhân hoặc hộ gia đình có nhu cầu kinh doanh nhỏ lẻ với nguồn vốn thấp. Chẳng hạn như mở salon gội đầu, cắt tóc, mở cửa hàng tạp hóa, dịch vụ cho thuê nhà ở, mở quán ăn,… 

Mô hình kinh doanh này không cần con dấu pháp nhân, không xuất hóa đơn VAT. Cá nhân, hộ gia đình có nhu cầu đăng ký hộ kinh doanh cá thể có thể thực hiện thủ tục tại cơ quan đăng ký kinh doanh cấp quận/huyện.

Nên thành lập công ty hay kinh doanh hộ cá thể?

Tùy vào từng tình hình, điều kiện thực tế hiện tại và định hướng kinh doanh lâu dài mà nhà đầu tư có thể lựa chọn thành lập công ty hay kinh doanh hộ cá thể.

Mô hình doanh nghiệp sẽ phù hợp với các cá nhân, tổ chức có định hướng phát triển và mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh trong tương lai. Đồng thời, muốn thành lập một tổ chức kinh doanh có cơ cấu tổ chức chặt chẽ, có sự kiểm soát và quản lý nhất định. Kinh doanh theo mô hình doanh nghiệp sẽ phù hợp với các quy mô kinh doanh từ vừa và lớn, có dự định huy động vốn đầu tư và phát triển quy mô hoạt động bằng cách thành lập các chi nhánh, văn phòng đại diện.

Kinh doanh theo mô hình hộ kinh doanh sẽ phù hợp với các cá nhân, hộ gia đình có quy mô kinh doanh nhỏ, lẻ, số vốn hạn chế. Mô hình này thích hợp với cơ cấu tổ chức đơn giản và dễ quản lý. Mô hình hộ kinh doanh cũng hạn chế rủi ro vì quy mô nhỏ và cơ cấu tổ chức dễ kiểm soát, cùng với các thủ tục và nghĩa vụ thuế đơn giản.

Ưu và nhược điểm của hộ kinh doanh cá thể là gì?

Ưu điểm của mô hình hộ kinh doanh là hoạt động kinh doanh nhỏ lẻ cần nguồn vốn ít với số lượng lao động ít dễ dàng quản lý. Chế độ kế toán và chứng từ sổ sách đơn giản, không cần có bộ phận kế toán thực hiện. Đồng thời, nộp thuế khoán ít, phù hợp với cá nhân, nhóm cá nhân và hộ gia đình kinh doanh nhỏ lẻ. 

Nhược điểm của hộ kinh doanh cá thể là không có tư cách pháp nhân với quy mô kinh doanh nhỏ, nguồn vốn ít nhưng không có khả năng huy động vốn từ các cá nhân hay tổ chức khác. Chủ hộ kinh doanh phải chịu trách nhiệm đối với toàn bộ hoạt động sản xuất, kinh doanh của tổ chức bằng toàn bộ tài sản của mình. Khả năng mở rộng quy mô kinh doanh bị giới hạn, mang tính manh mún, không xuất được hóa đơn đỏ cho khách hàng nên hạn chế đối tác kinh doanh và không được khấu trừ thuế.

Ưu, nhược điểm của việc đăng ký thành lập doanh nghiệp là gì?

Ưu điểm của mô hình doanh nghiệp là được xác định tư cách pháp nhân, ngoại trừ doanh nghiệp tư nhân. Quy mô hoạt động kinh doanh rộng, không bị giới hạn về số lượng lao động và ngành nghề kinh doanh. Doanh nghiệp có khả năng huy động từ các cá nhân và tổ chức bên ngoài để mở rộng hoạt động sản xuất, kinh doanh. Chủ sở hữu hay thành viên, cổ đông của doanh nghiệp chỉ đảm nhận trách nhiệm hữu hạn về doanh nghiệp trong phạm vi số vốn đã góp vào. Doanh nghiệp đáp ứng được nhu cầu xuất hóa đơn VAT (hóa đơn đỏ) cho khách hàng, đối tác và được khấu trừ 10% thuế giá trị gia tăng đối với hoạt động bán hàng.

Nhược điểm của mô hình doanh nghiệp là hế độ kế toán phức tạp đòi hỏi phải đúng quy định, đúng thời hạn và đúng các chuẩn mực kế toán. Doanh nghiệp phải đóng nhiều loại thuế với mức thuế suất cao, phải thực hiện đúng và đầy đủ các chính sách doanh nghiệp đối với người lao động như thai sản, bảo hiểm,..

Hộ kinh doanh cá thể có thể xuất được hóa đơn đỏ không?

Không. Hộ kinh doanh cá thể không thể xuất được hóa đơn đỏ. Chỉ doanh nghiệp mới mới có quyền xuất hóa đơn đỏ (hóa đơn giá trị gia tăng) cho khách hàng mà thôi.

Bài viết cùng chủ đề