Thuật ngữ mô hình công ty mẹ - con trong thị trường doanh nghiệp, có lẽ khá đỗi quen thuộc với giới trong ngành. Nếu bạn có dự định Thành lập doanh nghiệp dưới mô hình công ty mẹ - con, trước hết hãy cùng tư vấn Quang Minh tham khảo một số ưu điểm và nhược điểm của mô hình này, để hạn chế sự thất thoát ngân sách tài chính nếu việc mở rộng đầu tư mô hình này không phù hợp.

Tìm hiểu khái niệm công ty mẹ, công ty con

Công ty mẹ

• Công ty được xem là công ty mẹ của một số công ty khác phải đáp ứng các tiêu chí bao gồm :
• Sở hữu 50% vốn điều lệ của công ty trực thuộc hoặc tổng số cổ phần phổ thông của công ty đó;
• Có quyền thực hiện bổ nhiệm tất cả các thành viên Hội đồng quản trị, Giám đốc hoặc Tổng giám đốc của công ty trực thuộc;
• Được phép sửa đổi, bổ sung Điều lệ cho công ty con;
• Được quyền chi phối và tổ chức các hoạt động sản xuất kinh doanh cho công ty con.

Công ty con

• Công ty được xem là công ty con của một công ty khác phải đáp ứng các tiêu chi bao gồm :
• Công ty con không được phép đầu tư mua cổ phần góp vốn vào công ty mẹ, đồng thời các công ty con có cùng một công ty mẹ cũng không được quyền góp vốn, mua cổ phần dể sở hữu chéo lẫn nhau;
• Trường hợp công ty mẹ là doanh nghiệp sở hữu tối thiểu 65% vốn nhà nước, thì các công ty con có chung một công ty mẹ không được quyền cùng nhau góp vốn, mua cổ phần của doanh nghiệp khác để thành lập doanh nghiệp mới.

Đặc điểm của mô hình công ty mẹ - con

Quyền chi phối qua việc đầu tư góp vốn 

Quyền chi phối qua việc kiểm soát hoạt động công ty

Lợi thế và bất lợi của mô hình công ty mẹ - con

Ưu điểm

• Về mặt pháp lý, bản chất hai công ty mẹ và công ty con mang tính độc lập về tài sản, do vậy các công ty con có quyền sáng tạo, tự chủ quyết định và giải quyết các vấn đề nhanh;
• Nhờ trực thuộc vào công ty mẹ được xem là một tập đoàn lớn và có vị thế trên thị trường, do vậy vị thế của công ty con cũng được nâng cao so với các công ty mới thành lập;
• Mô hình công ty mẹ - con cho phép các chủ đầu tư có thể bố trí cơ cấu tổ chức hoạt động kinh doanh trong nhiều lĩnh vực. Ngoài ra có thể phát triển doanh nghiệp thông qua việc mua, bán cổ phần trong các công ty con;

• Thực hiện mô hình này sẽ giúp công ty mẹ dễ dàng quản lý một cách khoa học, khi chỉ cần thông qua người đứng đầu công ty con, công ty mẹ vẫn nắm được tình hình hoạt động nội bộ trong công ty con;
• Mô hình này cũng giúp các công ty có vị thế dễ dàng cạnh tranh với những đối thủ trong ngành, nhờ vào nguồn lực tài chính từ công ty mẹ nên dây chuyền sản xuất, kinh doanh luôn được ổn định và hạn chế rủi ro nếu gặp một số vấn đề phát sinh.

Nhược điểm 

• Trước hết là các công ty con sẽ bị hạn chế quyền mua cổ phần, góp vốn vào công ty mẹ hay các công ty con khác;
• Mặc dù có địa vị pháp lý riêng, nhưng vẫn phải chịu nhiều chi phối từ công ty mẹ do vốn điều lệ bị công ty mẹ chiếm trên 50%;
• Công ty con được quyền tự chủ trong hoạt động sản xuất, nhưng điều này tiềm ẩn những rủi ro cạnh tranh lẫn nhau giữa các công ty con và gây ảnh hưởng đến lợi ích chung của cả tập đoàn;
• Do tính phụ thuộc vào công ty mẹ khá nhiều, nên các công ty con khó có thể theo đuổi các mục đích khác.

Hồ sơ bao gồm :

• Giấy đề nghị cơ quan có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận thành lập doanh nghiệp;
• Đăng ký vốn điều lệ dự thảo của công ty;
• Danh sách các cổ đông, thành viên góp vốn ( trường hợp công ty con là loại hình công ty TNHH 2 thành viên trở lên, công ty cổ phần);
• Bản sao có công chứng giấy tờ tùy thân của chủ doanh nghiệp và các thành viên góp vốn (chứng minh nhân dân, căn cước công dân, hộ chiếu);
• Bản sao công chứng giấy phép kinh doanh của công ty mẹ.